- Ένα πρώτο μεγάλο πρόβλημα που σχετίζεται και με την οικονομική κρίση είναι η σοβαρή μείωση του αριθμού των γεννήσεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ από 106.428 γεννήσεις το 2011, το 2016 είχαμε μια μείωση κατά 12,7% φτάνοντας στις 92.898. O δείκτης γήρανσης του πληθυσμού από 132,9 το 2011 παρουσίασε μια αύξηση 10,4% για να φτάσει το 2016 στο 148,3%. Ο δείκτης γήρανσης είναι η αναλογία γεροντικού πληθυσμού (ηλικίας 65 ετών και άνω) προς τον ηλικιακά νεότερο (0-14 ετών). Είναι χαρακτηριστικό ότι η υπογεννητικότητα που ακολούθησε μετά το ξέσπασμα της κρίσης και συνεπώς η μείωση του μαθητικού πληθυσμού, είναι ήδη ορατή στην προσχολική εκπαίδευση, περνά σταδιακά και στην πρωτοβάθμια και μέσα στα δύο επόμενα χρόνια θα έρθει και στη Δευτεροβάθμια! Το σχολικό έτος 2010/11 οι εγγεγραμμένοι μαθητές στα Γυμνάσια ήταν 332.005 και στα Λύκεια 247.209. Το έτος 2017 ο αντίστοιχος αριθμός για τα Γυμνάσια ήταν 310.734 (μείωση 6,51%) και για τα Λύκεια 221.356 (μείωση 10,45%).
- Ο συνολικός αριθμός των μαθητών της Δευτεροβάθμιας είναι 623.265 επί συνόλου 1.365.116 σε όλη την εκπαίδευση. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2008 είχαμε 691.760 μαθητές. Συνεπώς υπάρχει μια συνολική μείωση του αριθμού των μαθητών κατά 68.495 ήτοι ποσοστό μείωσης κατά 9,90%! Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στην αποχώρηση οικονομικών μεταναστών αλλά και ελλήνων με τις οικογένειές τους από τη χώρα, την υπογεννητικότητα αλλά και στη μη συνέχιση της φοίτησης των μαθητών στα ΓΕΛ και στα ΕΠΑΛ μετά το Γυμνάσιο.
- Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εκπαίδευση στην Ελλάδα (2017), εντός των επόμενων 10 ετών ο αριθμός των παιδιών ηλικίας 5 ετών (ηλικία έναρξης της υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης) αναμένεται να μειωθεί κατά 27%! Κατά την ίδια περίοδο το ποσοστό των μαθητών ηλικίας 7-14 ετών θα μειωθεί κατά ποσοστό άνω του 17%! Στην ηλικιακή ομάδα 15-19 ετών και σε ορίζοντα 20 ετών προβλέπεται μια μείωση κατά 23% σε σύγκριση με το 2017.
- Το σχολικό έτος 2008/9 είχαμε συνολικά 185.917 εκπαιδευτικούς και το 2017 έχουμε 142.088 Έχουμε συνεπώς μια συνολική μείωση των εκπαιδευτικών από το 2008 κατά 43.829 που αντιστοιχεί σε ποσοστό μείωσης 23,6%!
- Ο συνολικός αριθμός των υπηρετούντων εκπαιδευτικών στη Δευτεροβάθμια το 2017 ήταν 66.283. Το σχολικό έτος 2008-2009 είχαμε συνολικά 103.247 εκπαιδευτικούς στη Δευτεροβάθμια. Έχουμε συνεπώς μια μείωση των εκπαιδευτικών στη Δευτεροβάθμια από το 2008 έως το 2017 κατά 36.964 που αντιστοιχεί σε ποσοστό μείωσης 35,80%!
- Το 50% των Εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας κατανέμεται μεταξύ 3 βασικών ειδικοτήτων: 16.979 Φιλόλογοι (25,6% των υπηρετούντων), 7.437 Μαθηματικοί (11,2% των υπηρετούντων , 8.295 Καθηγητές Φυσικών Επιστημών (12,5% των υπηρετούντων).
- Οι σχολικές μονάδες με βάση τα στοιχεία του myschool το 2014 ήταν συνολικά 3455 με 1877 Γυμνάσια (198 εκ των οποίων με Λυκειακές Τάξεις), 1060 ΓΕΛ, 508 μονάδες Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και 10 εκκλησιαστικά σχολεία. Το 2017 ο συνολικός αριθμός των σχολικών μονάδων σε όλη την εκπαίδευση είναι 13.071 με 1.365.116 μαθητές και 142.088 εκπαιδευτικούς. Στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση οι σχολικές μονάδες ανέρχονται σε 3463 με 623.265 μαθητές και 66.283 εκπαιδευτικούς. Από αυτές 1793 είναι Γυμνάσια με 310.734 μαθητές και 32.807 εκπαιδευτικούς, 1066 ΓΕΛ με 221.356 μαθητές και 20.253 εκπαιδευτικούς, 516 ΕΠΑΛ/ΕΚ με 87.998 μαθητές και 11.361 εκπαιδευτικούς, 88 ΕΕΕΚ με 3.177 μαθητές και 1805 εκπαιδευτικούς και 10 σχολεία εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης με 730 μαθητές και 165 εκπαιδευτικούς.
- Η κατανομή των σχολικών μονάδων σε όλη την επικράτεια είναι η ακόλουθη:
ΠΔΕ | ΣΧΟΛΕΙΑ | ΜΑΘΗΤΕΣ | ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ | % ΣΧΟΛΕ | % ΕΚΠ. |
ΑΝ. ΜΑΚ.ΘΡΑΚ | 192 | 35442 | 3652 | 5,54 | 5,50 |
ΑΤΤΙΚΗΣ | 897 | 199907 | 19541 | 25,90 | 29,48 |
ΒΟΡ. ΑΙΓΑΙΟΥ | 108 | 11913 | 1618 | 3,11 | 2,44 |
ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔ. | 264 | 40512 | 4561 | 7,62 | 6,88 |
ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔ. | 125 | 18500 | 2168 | 3,60 | 3,27 |
ΗΠΕΙΡΟΥ | 149 | 18165 | 2393 | 4,30 | 3,61 |
ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ | 243 | 42606 | 5110 | 7,01 | 7,70 |
ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣ. | 90 | 13285 | 1580 | 2,60 | 2,38 |
ΚΕΝΤ. ΜΑΚΕΔ. | 566 | 112423 | 11736 | 16,34 | 17,70 |
ΚΡΗΤΗ | 221 | 44147 | 4485 | 6,38 | 6,76 |
ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙ. | 149 | 21843 | 2463 | 4,30 | 3,71 |
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣ. | 220 | 32176 | 3409 | 6,35 | 5,14 |
ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛ. | 224 | 30240 | 3284 | 6,46 | 4,95 |
ΣΙΒΙΤΑΝΙΔΕΙΟΣ | 5 | 1376 | 118 | 0,14 | 0,17 |
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤ | 10 | 730 | 165 | 0,28 | 0,24 |
ΣΥΝΟΛΑ | 3463 | 623265 | 66283 |
- Το 6% των σχολείων είναι δυσπρόσιτα εκ των οποίων το 55% βρίσκεται στα νησιά. Η νησιωτικότητα και η γεωμορφολογία της χώρας επηρεάζει σημαντικά τη γεωγραφική διασπορά των σχολικών μονάδων και την ευκολία πρόσβασης σε αυτές. Χαρακτηριστικά το Νότιο Αιγαίο έχει 50 δυσπρόσιτες σχολικές μονάδες, το Βόρειο Αιγαίο 24 και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 23 Το 6% των σχολείων της Β/θμιας βρίσκεται σε Δήμους με πληθυσμό λιγότερο από 3000 κατοίκους ενώ το 39% βρίσκεται σε Δήμους με πληθυσμό μέχρι 10000 κατοίκους. Στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας & Θράκης εργάζονται 3652 εκπαιδευτικοί, στην Αττική 19541 εκπαιδευτικοί (29,5% των υπηρετούντων), στο Βόρειο Αιγαίο 1618, στη Δυτική Ελλάδα 4561 (6,9% των υπηρετούντων), στη Δυτική Μακεδονία 2168, στην Ήπειρο 2393, στη Θεσσαλία 5110 (7,7% των υπηρετούντων), στα Ιόνια Νησιά 1580, στην Κεντρική Μακεδονία 11736 (17,7% των υπηρετούντων), στην Κρήτη 4485(6,8% των υπηρετούντων), στο Νότιο Αιγαίο 2463, στην Πελοπόννησο 3409 και τέλος στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας 3284 εκπαιδευτικοί.
- Η περιφέρεια Αττικής συγκεντρώνει το 31,6% του σχολικού πληθυσμού των γυμνασίων και το 35,% των Λυκείων της χώρας και το 26,1% των ΕΠΑΛ.
Πηγή: Νεκτάριος Κορδής